Starry Spheres: Marvels and Secrets of the Planetary Realm, astronomi hakkındaki bir kitaptır. Bu yüzden, bu anahtar kelimeyi arayan kişiler muhtemelen astronomi hakkındaki daha çok şey öğrenmeye çalışıyordur. Gezegenler, yıldızlar ya da güneş sistemi hakkındaki informasyon edinmekle ilgileniyor olabilirler. Ek olarak astronominin zamanı ya da alandaki son keşifler hakkındaki informasyon edinmekle de ilgileniyor olabilirler.
| Hususiyet | Astronomi | Gezegen | Güneş Sistemi | Feza | Yıldız |
|---|---|---|---|---|---|
| Tarif | Evrenin ve içinde olanların incelenmesi | Bir yıldızın yörüngesinde dönen büyük, yuvarlak bir nesne | Bir yıldızın yörüngesinde dönen gezegenler, uydular, asteroitler ve kuyrukluyıldızlardan oluşan bir sistem | Dünya atmosferinin ötesindeki evrenin genişliği | Fer ve sıcaklık yürüyerek gün ışığı bir gaz topu |
| Tarih | Astronominin zamanı fazlaca eski zamanlara dayanır | İlk gezegenler antik çağlarda ortaya çıkarıldı | Güneş sistemi ilk başlarda 16. yüzyılda Nicolaus Copernicus tarafınca ortaya atıldı | Feza terimi ilk başlarda 17. yüzyılda Isaac Newton tarafınca ortaya atıldı. | İlk yıldızlar antik çağlarda ortaya çıkarıldı |
| Önemi | Astronomi evreni tahmin etmek için önemlidir | Gezegenler Dünya’daki hayat için önemlidir | Güneş sistemi evrendeki yerimizi tahmin etmek için önemlidir | Feza bulgu ve inceleme için önemlidir | Yıldızlar Dünya’daki hayat için önemlidir |
| Gelecek | Astronomi, birçok yeni keşfin yapıldığı büyüyen bir alandır | Öteki yıldızların çevresinde gezegenler keşfediliyor | Güneş sistemi feza aracıyla keşfediliyor | Feza astronotlar tarafınca keşfediliyor | Yıldızlar gökbilimciler tarafınca inceleniyor |
II. Güneş Sistemi
Güneş sistemi, Güneş’in ve yörüngesinde dönen sekiz gezegen, cüce gezegen ve birçok uydu, asteroit, kuyruklu star ve meteoroid dahil olmak suretiyle nesnelerin yerçekimsel olarak bağlı sistemidir. Güneş, bu sistemin merkezindeki yıldızdır. Gezegenler, yörüngeleri ekliptik isminde olan hemen hemen düz bir düzlemde uzanarak Güneş’in çevresinde hemen hemen dairesel bir halde dönerler. Sekiz gezegen Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün’dür. Cüce gezegenler Plüton, Eris, Ceres, Haumea, Makemake ve Sedna’dır. Uydular, bir gezegenin çevresinde dönen nesnelerdir. Asteroitler, Güneş’in çevresinde dönen minik, kayalık nesnelerdir. Kuyruklu yıldızlar, Güneş’in çevresinde dönen minik, buzlu nesnelerdir. Meteoroidler, Güneş’in çevresinde dönen minik, kayalık ya da metalik nesnelerdir.
III. Gezegenler
Gezegenler güneş sistemindeki en büyük nesnelerdir ve güneşin çevresinde dönerler. Güneş sistemimizde sekiz gezegen vardır: Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün.
Gezegenlerin tamamı değişik boyutlarda ve değişik bileşimlere haiz. Merkür en minik gezegendir ve sıklıkla kayadan doğar. Venüs en sıcak gezegendir ve kalınca bir karbondioksit atmosferine haizdir. Dünya, hayatı desteklediği malum tek gezegendir. Mars kırmızı gezegendir ve ince bir atmosfere ve fazlaca sayıda kratere haizdir. Jüpiter en büyük gezegendir ve sıklıkla hidrojen ve helyumdan doğar. Satürn ikinci en büyük gezegendir ve güzel bir halka sistemine haizdir. Uranüs üçüncü en büyük gezegendir ve yan yatmıştır. Neptün dördüncü en büyük gezegendir ve güneşe en uzak gezegendir.
Gezegenler yörüngelerinde de fark eder. Merkür en kısa yörüngeye haizdir ve Güneş’in çevresinde dönmesi yalnız 88 gün devam eder. Venüs en uzun sinodik periyoda haizdir ve Güneş’in çevresinde dönmesi 225 gün devam eder. Dünya yaklaşık mahrek periyoduna haizdir ve Güneş’in çevresinde dönmesi 365 gün devam eder. Mars birazcık daha uzun bir mahrek periyoduna haizdir ve Güneş’in çevresinde dönmesi 687 gün devam eder. Jüpiter en kısa sideral periyoda haizdir ve Güneş’in çevresinde dönmesi yalnız 11,9 sene devam eder. Satürn en uzun sideral periyoda haizdir ve Güneş’in çevresinde dönmesi 29,5 sene devam eder. Uranüs birazcık daha uzun bir sideral periyoda haizdir ve Güneş’in çevresinde dönmesi 84,0 sene devam eder. Neptün en uzun sideral periyoda haizdir ve Güneş’in çevresinde dönmesi 164,8 sene devam eder.
IV. Aylar
Uydular gezegenlerin yörüngesinde dönen naturel uydulardır. Güneş Sistemi’nde 200’den fazla malum uydu vardır ve boyutları minik, gayri muntazam şekilli nesnelerden büyük, küresel gövdelere kadar değişmiş olur. Güneş Sistemi’ndeki en büyük uydu, Jüpiter’in yörüngesinde dönen Ganymede’dir. Ganymede, Merkür’den daha büyüktür ve manyetik alanı olan tek uydudur.
Güneş Sistemi’nin uyduları iki ana gruba ayrılır: tertipli uydular ve gayri muntazam uydular. Tertipli uydular gezegenlerinin çevresinde gezegenin dönüşüyle aynı yönde rotatif ve çoğu zaman yakın yörüngelerde bulunurlar. Gayri muntazam uydular gezegenlerinin çevresinde gezegenin dönüşünün ters yönünde rotatif ve çoğu zaman daha uzak yörüngelerde bulunurlar.
Güneş Sistemi’nin uyduları, gezegenlerinin evriminde mühim bir rol oynar. Gezegenin dönüş hızını, gezegenin atmosferini ve gezegenin yüzey jeolojisini etkileyebilirler. Güneş Sistemi’nin uyduları ek olarak Güneş Sistemi’nin oluşumu ve evrimi hakkındaki kıymetli bir informasyon deposudur.
V. Cüce Gezegenler
Cüce gezegenler, Güneş’in çevresinde dönen sadece gezegen olarak kabul edilebilecek kadar büyük olmayan bir nesne sınıfıdır. Çoğu zaman çapları 2.000 kilometreden (1.200 mil) küçüktür ve kendi atmosferlerine tutunamayacak kadar düşük bir yoğunluğa sahiptirler. Cüce gezegenlerin gezegenlerin yapı taşları olduğu düşünülür ve güneş sistemimizin oluşumuna dair mühim içgörüler sağlayabilirler.
Şu anda malum beş cüce gezegen var: Ceres, Plüton, Eris, Haumea ve Makemake. Ceres en büyük cüce gezegendir ve Mars ile Jüpiter arasındaki asteroit kuşağında yer alır. Plüton en iyi malum cüce gezegendir ve bir zamanlar güneş sistemimizin dokuzuncu gezegeni olarak kabul edilirdi. Eris ikinci en büyük cüce gezegendir ve Kuiper Kuşağı’nda Neptün’ün ötesinde yer alır. Haumea ve Makemake de Kuiper Kuşağı’nda yer alır ve ikisi de Eris’ten daha küçüktür.
Cüce gezegenler, gökbilimciler tarafınca hala incelenen büyüleyici nesnelerdir. Güneş sistemimizin erken evveliyatına dair benzersiz bir perspektif sunarlar ve gezegenlerin iyi mi oluştuğunu anlamanın anahtarını barındırabilirler.
VI. Asteroitler
Asteroitler, Güneş’in çevresinde dönen minik, kayalık nesnelerdir. Mars ve Jüpiter’in yörüngeleri içinde bulunan asteroit kuşağında bulunurlar. Asteroitlerin boyutları birkaç metreden yüzlerce kilometreye kadar değişmiş olur. En büyük asteroit olan Ceres, ortalama 950 kilometre çapındadır.
Asteroitlerin erken güneş sisteminin kalıntıları olduğu düşünülüyor. Güneş ve gezegenler yaratıldığında, ortalama 4,6 milyar sene ilkin oluştukları düşünülüyor. Gezegenler oluşurken, güneş sistemindeki materyalin çoğunu süpürdüler ve geride asteroitleri bıraktılar.
Asteroitler önemlidir şundan dolayı erken güneş sistemi hakkındaki informasyon sağlayabilirler. Güneş sisteminin bileşimi hakkındaki informasyon verebilirler ve gezegenlerin iyi mi oluştuğunu anlamamıza destek olabilirler. Asteroitler ek olarak metaller ve mineraller şeklinde kıymetli malzemelerin deposu olabilir.
Asteroitler Dünya için bir tehlikedir. Dünya’nın yüzeyine çarpabilir ve hasara yol açabilirler. Geçmişte asteroitler büyük yok oluş vakalarına niçin olmuştur. Sadece, bir asteroit çarpması riski düşüktür. Bilim adamları Dünya için tehdit oluşturabilecek asteroitlere karşı devamlı olarak gökyüzünü izliyorlar.
VII. Kuyrukluyıldızlar
Kuyrukluyıldızlar, Güneş’in çevresinde dönen minik, buzlu nesnelerdir. Çoğu zaman buz ve toz çekirdeğinden oluşurlar ve kuyrukluyıldız Güneş’e yaklaştığında salınan bir gaz ve toz bulutu olan koma ile çevrilidirler. Koma yüz binlerce kilometre çapında olabilir ve kuyrukluyıldız Güneş’e yakın olduğunda çoğu zaman çıplak gözle görülebilir.
Kuyruklu yıldızların, Neptün’ün yörüngesinin ötesinde bulunan buzlu nesnelerin geniş bir rezervuarı olan Oort Bulutu’ndan kaynaklandığı düşünülmektedir. Bir kuyruklu star bir gezegenin çekim gücü tarafınca bozuk çıktığında, onu Güneş’e daha yakın hale getiren bir yörüngeye fırlatılabilir. Kuyruklu star Güneş’e yaklaştıkça, çekirdeğindeki buz buharlaşmaya adım atar ve koma ve kuyruk doğar.
Kuyrukluyıldızlar iki türe ayrılabilir: uzun dönemli kuyrukluyıldızlar ve kısa dönemli kuyrukluyıldızlar. Uzun dönemli kuyrukluyıldızların yörüngeleri onları Güneş çevresinde 200 yıldan fazla sürükler. Kısa dönemli kuyrukluyıldızların yörüngeleri onları Güneş çevresinde 200 yıldan azca sürükler.
Kuyrukluyıldızlar güneş sisteminin büyüleyici ve güzel bir parçasıdır. Uzayın enginliğini ve içerisinde mevcud nesnelerin inanılmaz çeşitliliğini hatırlatır.
Meteoritler
Meteoritler, Güneş’in yörüngesinde dönen minik kaya ve metal parçalarıdır. Çoğu zaman bir kum tanesinden daha küçüktürler, sadece bazıları bir otomobil kadar büyük olabilir. Meteoritler çoğu zaman Mars ve Jüpiter içinde bulunan asteroit kuşağında bulunur.
Bir meteoroid Dünya atmosferine girdiğinde, havanın niçin olduğu sürtünme sebebiyle yanmaya adım atar. Bu yanma sürecine meteor denir. Bir meteoroid atmosferdeki yolculuğunu atlatıp yere çarparsa, buna meteorit denir.
Meteoritler erken güneş sistemi hakkındaki kıymetli bir informasyon deposudur. Bizlere asteroit kuşağının bileşimi, Dünya atmosferinin zamanı ve güneş sisteminin evrimi hakkındaki informasyon verebilirler.
IX. Kuiper Kuşağı Nesneleri
Kuiper Kuşağı, Neptün’ün yörüngesinin ötesinde, birçok minik buzlu nesneye ev sahipliği icra eden bir feza bölgesidir. Bu nesnelerin erken güneş sisteminin kalıntıları olduğu ve su ve mineraller şeklinde kıymetli kaynaklar içerebileceği düşünülmektedir. Kuiper Kuşağı, nispeten keşfedilmemiş bir feza bölgesidir ve bilim adamları bunun hakkındaki daha çok şey öğrenmek için isteklidir.
Kuiper Kuşağı iki bölgeye ayrılır: iç Kuiper Kuşağı ve dış Kuiper Kuşağı. İç Kuiper Kuşağı, Neptün’ün yörüngesi ile Güneş’ten 30 AU içinde yer alır. Dış Kuiper Kuşağı, Güneş’ten 30 AU ile AU içinde yer alır.
Kuiper Kuşağı, cüce gezegenler, kuyrukluyıldızlar ve asteroitler de dahil olmak suretiyle muhtelif nesneler ihtiva eder. Kuiper Kuşağı’ndaki en büyük nesne, bir cüce gezegen olan Plüton’dur. Kuiper Kuşağı’ndaki öteki mühim nesneler içinde Eris, Makemake, Haumea ve Sedna bulunur.
Kuiper Kuşağı, güneş sisteminin erken evveliyatına dair içgörüler sağlamış olduğu için uzayın mühim bir bölgesidir. Bilim adamları, Kuiper Kuşağı’nın güneş sisteminin oluşumundan kalan bir araç-gereç rezervuarı olduğuna inanıyor. Bu araç-gereç, bilim adamlarının güneş sisteminin iyi mi oluştuğunu ve evrimleştiğini anlamalarına destek olabilir.
Kuiper Kuşağı da kıymetli kaynakların potansiyel bir deposudur. Kuiper Kuşağı’ndaki nesneler, insan keşfi ve gelişimi için kullanılabilecek su ve mineraller ihtiva eder. Bilim adamları şu anda bu kaynaklara iyi mi erişileceğini belirlemek için Kuiper Kuşağı’nı inceliyorlar.
Astronomi nelerdir?
Astronomi, evreni ve içerisindeki her şeyi, gezegenleri, yıldızları, galaksileri ve bunların arasındaki uzayı inceleyen bilim dalıdır.
Güneş sistemimizdeki gezegenler nedir?
Güneş sistemimizdeki gezegenler Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs, Neptün ve Plüton’dur.
Gezegen ile star arasındaki ayrım nelerdir?
Gezegen, bir yıldızın çevresinde dönen gök cismidir; star ise kendi ışığını üreten, kendi haline fer veren bir gaz topudur.
0 Yorum